عنوان نشریه: برنامه ريزي رفاه و توسعه اجتماعي : پاييز 1396 , دوره 8 , شماره 32 #r00284 ; از صفحه 139 تا صفحه 170 .
عنوان مقاله: مقايسه تطبيقي مفاهيم «مکان» و «خارج از مکان» در توسعه اجتماعي شهر از ديدگاه روانشناسي محيطي
نویسندگان: بندرآباد عليرضا*
آدرس: * گروه شهرسازي، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تهران مرکزي
چکیده:
هدف از طراحي محيطي، همان آفرينش مکان هاست. اما در اين ميان «خارج از مکان» ها هم مهمند. با در دست داشتن اين نقطه شروع، پرسش هايي درباره تعريف، بازشناسي، شالوده و موقعيت مکان ها و خارج از آن ها مطرح مي شود، به گونه اي که شناسايي و تبيين تصورات مکان در راس امور قرار مي گيرند. آيا فقط «مکان» ها رونق دارند يا «خارج از مکان ها» نيز پويا هستند و سرزندگي دارند؟در اين تحقيق براي يافتن پاسخ، دو مفهوم به ظاهر متمايز «مکان» و «خارج از مکان» در شهر از ديدگاه روانشناسي محيط به طور تطبيقي مقايسه شده است. در اين بين سيماي فيزيکي، فعاليت ها و معاني مواد خام هويت مکان هستند و ديالکتيک بين آن ها، روابط ساختاري بين اين هويت است که گاه احساس مي شود در «خارج از مکان ها» نيز بروز مي يابند. در اين پژوهش با استفاده از روش هاي تحليل محتواي کيفي و تحليل داده هاي برداشت شده با روش مطالعات ميداني به چيستي مفهوم مکان در شهر پرداخته مي شود، تا معيار هاي تشکيل دهنده آن شناسايي شود. اين معيار ها براي ارزيابي «خارج از مکان» در شهر به کار گرفته شده است تا به اين پرسش پاسخ دهد که چرا «خارج از مکان» ها در شهر گاهي به اندازه«مکان» ها مهم و پر رونق اند. در اين پژوهش که عمدتا با روش تحليل محتواي کيفي انجام گرفته است، نتايج نشان مي دهد تلاش براي حذف پديده هاي «خارج از مکان» در شهر ها امري صددرصد مثبت به شمار نمي رود.
كليد واژه: مکان خارج از مکان شهر فضاي شهري روانشناسي محيطي

منبع : وبسایت SID